انواع نماهای ساختمان به 2 دسته تقسیم می شود:
- گروهی که احتیاج به ملات دارند نماهای تر نامیده میشوند.
- نماهایی که احتیاج به ملات ندارند که به آنها نماهای خشک می گویند.
نماهای تر یا سنتی شامل نماسازی با آجر، سنگ، سیمان و…. می باشد که در مقام مقایسه می توان گفت نماهای سیمانی از انواع دیگر بادوام تر، ارزان تر، متنوع تر (هم از نظر رنگ و هم از نظر فرم) دارای چسبندگی بیشتر و قابل تعمیرتر و ….. هستند.
به عنوان نمونه می توانید به نماهای سیمانی از جمله نمای دانشگاه تهران به عنوان یکی از انواع نماهای ساختمان مراجعه نمود که بیش از هشتاد سال است بدون هیچ عیبی پایدار مانده است.
نماهای خشک می تواند از مصالحی مانند شیشه، ورق کامپوزیت، سرامیک، سنگ،آجر و….. و یا ترکیبی از آنها ساخته شوند.
معایب نماهای تر:
- سنگ نما توسط چسبی به نام ملات به بدنه سفالی چسبانده می شود و معمولا استحکام سنگ بیشتر از بدنه سفالی است (جنس محکم به جنس سست تر چسبیده می شود)
- بدنه سفالی با گذشت زمان نازک تر شده است، در نتیجه مرکز ثقل مجموعه به طرف سنگ می رود (با توجه به چگالی آنها)
- این نوع نما فاقد عایق حرارتی و صوتی است که با دست زدن از داخل در فصول مختلف قابل احساس است.
- اگر ملات پشت سنگ به علتی خیس شود (مثل نشت لوله آب تاسیساتی و یا نفوذ آب باران و یا ذوب شدن برف روی دست انداز پشت بام و … ملات خیس شده در زمستان دچار انبساط حجم می گردد و میل دارد از سنگ جدا شود.
- فکری برای درز انبساط و انقباض سنگها در فصول گرم و سرد نشده و این موضوع سبب فشار آوردن سنگها به هم در تابستان و در نتیجه ترک و یا جدا شدگی و سقوط آنها می گردد.
- برای اجرای این نوع نماها احتیاج به شرایط مناسب جوی داریم (اجرا در باران، برف و یخ بندان میسر نیست)
- با توجه به عدم شاقول بودن و یا اعوجاج سفت کاری، در این نوع نماسازی ضخامت ملات از پایین به طرف بام در حال افزایش است و گاهی از 2.5 سانت به 10 سانت می رسد.
- به واسطه مورد قبلی اینگونه نماها به سقف هر طبقه اتصال ندارند، لذا در موقع زلزله از بدنه جدا می شوند و ریزش میکنند.
- در این نماها اغلب احتیاج به داربست داریم.
- تعمیرات اینگونه نماها مشکل و پرهزینه است.
- این نوع از نماهای ساختمان وقت گیر بوده و اغلب با سر و صدای برش سنگ و گرد و غبار ناشی از آن توام است و برای همسایگان دلخواه نیست.
- کیفیت نظارت لازم بر مشخصات فنی ملات و اتصال اسکوپ ها و اجرای درست آن فراهم نمی باشد.
مزایای نماهای تر:
نما های سنتی و با ملات در ساختمان های با ارتفاع کوتاه زیر 8 متر چنانچه در نوع سنگی با اسکوپ های متداول ساخته شوند مشکل چندانی ندارند. چنانچه در ساختمان های نسل قدیم کمتر شاهد ریزش سنگ و ایجاد حادثه بوده ایم.
مزایای نماهای خشک:
- اتصال اینگونه از نماهای ساختمان به اسکلت سازه است و به چسبندگی و اصطکاک آن به بدنه سفالی ساختمان ارتباطی ندارد. (اتصال فیزیکی به جای شیمیایی)
- به اقلیم منطقه و شرایط فصلی زمان نصب وابسته نیست.
- به خاطر تعبیه درز انبساط در گرما و سرمای فصول امکان انبساط و انقباض دارد.
- به خاطر اتصال به اسکلت توسط دستک ها به راحتی قابل شاقول شدن است و اعوجاج و عدم شاقولی بنا را به کمک نماهای ساختمان پوشش می دهد.
- به علت سبکی و خشک بودن سرعت نصب آن زیاد است.
- با نصب عایق حرارتی و صوتی و ضد حریق در پشت آن ( پشم سنگ پنج سانتی) صرفه جویی قابل ملاحظه ای در مصرف انرژی و تأمین ایمنی در این نوع نماهای ساختمان ایجاد می کند.
- در سازه های بلند به داربست نیازی نداشته و با نصب سکو در نما توسط تاورکرین و یا کلایمر به سادگی قابل اجرا است.
معایب نماهای خشک:
- نماهای ساختمان خشک به علت سبکی در جهت پشت به وزش باد در مقابل کشش ضعیف است .
- عدم مهار صحیح قطعات سنگین مانند سنگ و سرامیک در نما به روش خشک در ساختمان بلند که نیروی باد زیاد است موجب می شود که هنگام بادهای شدید خسارات جانی و مالی زیادی به وجود آورد. لذا باید نماهای ساختمان با آئین نامه جهانی معتبر باد کنترل گردد.
