نوفه (Noise):
به هر گونه صدای آزاردهنده و ناخواسته نوفه می گویند. نوفه برای انسان مشکل آفرین است. در عمومی ترین حالت ایجاد مزاحمت و ناراحتی اعصاب و در بالاتر از حد معینی به اختلالات روانی و صدمه به حس شنوایی منجر میشود. اگر منشا نوفه از خارج فضا باشد با استفاده از عایقکاری صوتی از نفوذ بیش از حد آن به داخل فضا جلوگیری میکنند و اگر منشا نوفه از منبع داخلی باشد با استفاده از مصالح جاذب صوت و تنظیم هندسه فضا مقدار آنرا کاهش میدهند.
لزوم بکارگیری از عایق های آکوستیک و بهسازی صوتی:
- برای دستیابی به بهترین نتیجه عایق کاری صوتی مصالح آکوستیکی باید به روش درست و در بهترین شرایط نصب شوند. در اولین قدم نصب مصالح باید هنگامی انجام شود که شرایط گرمایی و رطوبت محل نزدیک به شرایط موجود در هنگام بهره برداری باشد.
- توجه کنید سر وصدای عبور کننده از درز پنجره ها و درها یا داکت ها یا از میان فضای بالای سقف کاذب ممکن است سبب بی ارزش شدن عایقکاری ارزشمند دیوارها و سقف گردد.
- این نقاط ضعف ممکن است جعبه تقسیم یا کلید و پریز هایی که پشت به پشت کار گذاشته شده اند و یا حتی شکاف های زیر در و یا اطراف یک در به صورت لق کار گذاشته شده باشند.
منابع متداول نوفه:
- هواپیما، خودروها، موتورسیکلت، راه آهن و مترو
- ماشین آلات راه سازی، ساختمان های مسکونی و صنعتی
- سیستم های تهویه ی مطبوع، کولر، جاروبرقی، سشوار و…
- گفتگوهای بلند، حیوانات خانگی، کنسرت ها و …
- انواع صداهای کوبه ای و …
*هرچه صدا زیرتر باشد، زیان آن از صدای بم با همان شدت بیشتر است.
کاهش انتقال صدا:
یکی از مصالح خوبی که می توان برای کاهش انتقال صدا مثال زد دیوارهای دو جداره می باشد. هنگام انتخاب و طراحی دیوارهای چند جداره باید در نظر داشت که هرچه فاصله ی هوایی بین دو لایه بیشتر باشد شاخص کاهش صدا نیز بیشتر خواهد بود.
در صورتی که اتصالات بین دو لایه خیلی زیاد نباشد، استفاده از مواد جاذب صدا در لایه ی هوایی نیز می تواند به کاهش هرچه بیشتر صدا کمک بسیاری می کند. پشم شیشه، پشم سنگ، سلولیت و … از متریال هایی هستند که در این مواقع در دیوارها به کار می روند. هم چنین می تواند عایق خوب حرارتی هم باشد.
پنجره ها یکی از مهمترین عوامل منتقل کننده ی نوفه ی خارجی به درون ساختمان به شمار می روند. ضخامت شیشه، درز بندی پنجره و دوجداره بودن آن از جمله عواملی است که در شاخص کاهش صدای پنجره موثری می باشند. در پنجره های دو جداره ضخامت لایه ی هوای بین دو شیشه عامل تعیین کننده ای در شاخص کاهش صدا به شمار می رود.
در نوفه ی هوا برد، انسداد درزها و تقویت شاخص کاهش صدای جدارها از جمله مهم ترین عوامل کنترل نوفه به شمار می روند.
کنترل نوفه ی هوا برد بین دو اتاق از طریق اتصال کف و دیوار. همان طوری که صدا از طریق فضای سقف بین دو اتاق مجاور قابل انتقال است، از طریق کف نیز به همان ترتیب منتقل می گردد. بنابراین در اتصال دیوار به کف و همچنین دیوارها به یک دیگر باید تدابیر الزم جهت کنترل انتقال صدا در نظر گرفته شود.
یکی از ساده ترین و ارزان ترین راه های کنترل نوفه از کف، پوشاندن آن توسط مواد جاذب صدا مانند فرش، موکت و یا انواع کف پوش های پلاستیکی است. این عمل دو خاصیت مهم دارد؛ یکی آن که موجب پیش گیری از تولید و انعکاس صدا در درون فضا می شود، دیگر ان که از انتقال صدا به فضای زیرین جلوگیری می نماید. بدیهی است که کف پوش های ساده مانند انواع پارکت ها که مستقیماً و بدون هیچ لایه الاستیکی بر روی کف چسبانده می شوند اثر چندانی در کاهش انتقال صدا نخواهند داشت.
استفاده از سقف کاذب در طبقه زیرین یکی دیگر از راه حل ها به شمار می رود به شرط آن که هیچ گونه درزی در آن وجود نداشته باشد زیرا از کارایی آن به شدت می کاهد. در اغلب موارد حفره های ناشی از تعبیه سیستم های روشنایی در سقف کاذب عملکرد آنها را به منظور کنترل نوفه دچار اختلال می نمایند که به این مسئله باید دقت بیشتری مبذول داشت.
جهت کاهش نوفه ی ناشی از ترافیک زمینی باید به این موارد توجه کرد:
- ایجاد فاصله ی مناسب
- کنترل صدای خودرو های فرسوده و کنار گذاشتن آن ها
- انتخاب پوشش مناسب سطح خیابان
- در تماس سطح تایر با سطح جاده، شکل آج، نوع لاستیک ماشین حتی قدمت آسفالت می تواند تاثیری موثری در ایجاد صدا داشته باشد. بهترین حالت جاده در هموارتر بودن آن و داشتن تخلخل بیشتری باشد (چون تولید صدای کمتری می کند)
- حایل هایی مانند دیوارها، صفحات جدا کننده، اختلاف سطح و نظایر آن ، موانعی در برابر انتشار امواج صوتی در فضای باز هستند. کاهش تراز صدا توسط این گونه موانع بستگی به فرکانس امواج صوتی هم دارد.
- اگر بخواهیم با ایجاد حایل های صوتی با عوارض طبیعی مانند درختان، خواب راحت تر، آسودگی بیشتر در گفتگو های کاری، باز شدن بیشتر پنجره ها، استفاده از حیاط در تابستان، جریان مناسب هوا، دید و منظر بهتر و … را داشته باشیم، حداقل فاصله ی جاده تا خانه مسکونی را باید 30 تا 50 متر با درختان در نظر بگیریم.
- یکی از موارد مهم در طراحی بناها به خصوص ساختمان های مسکونی از لحاظ آکوستیکی، جایگزینی درست فضاهای همجوار است. جهت قرارگیری پلان ها باید به گونه ای باشد که صدا بین آنها محصور نشود.
